از نقش باورهای دینی تا استدلال‌های اخلاقی برای فرزندآوری
تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۷۲۰۵۳۰
ایسنا/اصفهان اگر باور به خالقیت و رزاقیت به خداوند در ما افزایش یابد هیچ نگرانی و ترسی برای فرزندآوری نخواهیم داشت. نگرانی زمانی است که رزاقیت خدا را نادیده بگیریم و یا فرزندان خود را به درستی تربیت نکنیم.
این بخشی از مباحثی بود که امروز چهارشنبه (۲۹ شهریورماه) از سوی پژوهشکده الهیات و خانواده وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان و در نشست هم‌اندیشی علمی «جمعیت و فرزندآوری» به‌عنوان پیش نشستی برای «همایش پایداری و کارآمدی خانواده مبتنی و الگوی اسلامی ایرانی» مطرح شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در این نشست، حجت الاسلام والمسلمین حسن سراج‌زاده به موضوع «نقش باورهای دینی در اصلاحِ نگرش به فرزندآوری» پرداخت و اظهار کرد: یکی از کارکردهای خانواده تولیدمثل است تا انسان‌ها بتوانند نام و یادی از خود برای دنیا و آخرت به جا بگذارند، ولی متأسفانه امروزه در سطح جامعه، تعداد فرزندان روبه کاهش رفته و جمعیت به حدی است که با هشداری جدی همراه شده است.
او ادامه داد: برای اینکه جمعیت کشور ثبات داشته باشد باید حداقل نرخ فرزندآوری به سطح جانشینی یعنی ۲.۱ برسد، یعنی هر زن و شوهر باید ۲ فرزند به بالا داشته باشند تا نرخ جمعیت کشور ما ثابت باشد. این در حالی است که نرخ باروری جمعیت در سال ۹۰ به میزان ۱.۷۵ یعنی زیر خط جانشینی بود که نشان‌دهندۀ خطر است.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با طرح این پرسش که برای افزایش جمعیت چه باید کرد تا حداقل خانواده‌های مذهبی از ۲ فرزند به بالا داشته باشند؟ گفت: یکی از راه‌های فرزندآوری و افزایش جمعیت، تربیت باورها و اعتقادهای دینی است. تحقیقات ثابت کرده که نرخ باروریِ واقعی و فرزندآوری در خانواده‌های مذهبی بیشتر است. اینکه چرا مذهب و باورهای دینی، نگرش خانواده‌ها به فرزندآوری را مثبت می‌کند دلایل مختلفی دارد؛ یکی از دلایل این است که چنین خانواده‌هایی به توصیه‌های قرآن و علما بیش از سایرین عمل می‌کنند.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه ازدواج، مقدمه فرزندآوری است، افزود: قرآن فرموده که دختران و پسران را به ازدواج درآورید و نگویید آنها فاقد امکانات هستند. همچنین از حضرت رسول اکرم(ص) روایت شده که فرمودند: «هرکس ازدواج را ترک کند به این دلیل که از چگونگی به دست‌آوردن امکانات ترس دارد این سوءظن به خداست، چراکه خدا فرموده اگر ازدواج کنید او شما را از فضل و کرم خود بی‌نیاز می‌کند». حضرت رسول اکرم(ص) امت خود را به ازدواج و فرزندآوری تشویق کرده و فرموده است که «ازدواج کنید و فرزندان زیادی داشته باشید. من روز قیامت به کثرت فرزندان امت خود افتخار می‌کنم.»
سراج زاده گفت: اگر انسان از دنیا برود نامه اعمال او قطع می‌شود، اما اگر علم نافع یا صدقه جاری داشته باشد یا اگر فرزند صالحی داشته باشد که مردم بر پدر و مادرش دعا کنند آن فرزند می‌تواند ادامه دهندۀ رفتار خوب پدر و مادر باشد.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی با تأکید بر اینکه فرزند باید صالح بوده و تربیت دینی داشته باشد، اضافه کرد: ثبات و رضایت زندگی در خانواده‌های مذهبی بیشتر است و درنتیجه، طلاق و اختلافات در چنین خانواده‌هایی کمتر و لذا طبیعی است که گرایش به ازدواج و فرزندآوری در آنها نیز بیشتر باشد.
او یکی دیگر از دلایل افزایش فرزندآوری در خانواده‌های مذهبی را اعتقاد به رزاقیت خداوند دانست و تصریح کرد: تجربه نشان داده است که خانواده‌های دارای فرزندان زیاد به شرط اینکه به دستوارت دینی عمل کنند زندگی بهتری نیز خواهند داشت.
سراج‌زاده همچنین ضمن اشاره به موضوع سقط جنین در سوره‌های انعام و اسرا، گفت: اگر ما به خالقیت خداوند اعتقاد داشته باشیم، این اعتقاد مقدمه‌ای برای افزایش اعتقاد به رزاقیت خداست. خدا اصل خلقت را به خودش نسبت می‌دهد، خداست که شما را هرگونه بخواهد و البته به بهترین نحو صورتگری می‌کند و وقتی انسان بداند خدا او را صورتگری کرده است، احساس شخصیت می‌کند و نگرانی از او دور خواهد شد. به طور کل، خداوند اصل خلقت یا فرزندآوری، اصل صورتگری و جنسیت آدمی را به خودش نسبت می‌دهد؛ ازاین‌رو وقتی خدا بنده‌اش را خلق کرد او را رها نمی‌کند، بلکه تدبیرگری خواهدکرد تا فرزند زنده بماند که یکی از شئون تدبیرگریِ خداوند، رزاقیت است. خداوند در عین خالق بودن، رزاق نیز است.
این استاد حوزه و دانشگاه در توضیح چگونگی رزاقیت خداوند در فرزندآوریِ بیشتر، افزود: خداوند مطابق با مخلوقات مختلف خود رزق آنها را نیز فراهم می‌کند. رزق یعنی آن چیزی که بقا و ادامه حیات موجود زنده به او متصل است و او را زنده نگه می‌دارد. خداوند به انسان ابزارهای روزی دهنده را داده است و هرچه انسان از این ابزار بهتر و بیشتر استفاده کند، رزق بیشتری خواهد داشت. انسان‌ها اگر از عقل خود استفاده‌کرده و حرکت کنند روزی آنها فراهم خواهد شد. اگر انسان از تجربه و علم و دانش خود استفاده نکرد رزق هم نخواهدداشت. خداوند به انسان‌هایی که در مسیر درست حرکت کنند و برای کسب روزی به خدا توکل داشته باشند، روزی‌های فراخ را عطا می‌کند.
سراج‌زاده تأکید کرد: اگر باور به خالقیت و رزاقیت به خداوند در ما افزایش یابد مطمئن باشیم که هیچ نگرانی و ترسی برای فرزندآوری نخواهیم داشت. نگرانی زمانی است که رزاقیت خدا را نادیده بگیریم و یا فرزندان خود را به درستی تربیت نکنیم.
بررسی دلایل اخلاقی فرزندآوری از نگاه مخالفان و موافقان
در این نشست همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین اصغر هادی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی سخنان خود را بر موضوع «بررسی دلایل اخلاقی فرزندآوری» اختصاص داد و از نگاه دو گروهِ مخالفان و موافقان فرزندآوری چنین بیان کرد: در بررسی دلایل اخلاقی مخالفان فرزندآوری باید اشاره کرد که آنها معتقدند ازدواج امر احساسی است و عواطف در آن دخالت دارد و لذا چون تعارض اخلاقی ایجاد می‌کند و در اختیار ما نیست، بنابراین امر غیرعقلانی و اختیاری است و همین مسئله مقدمه‌ای بر غیراخلاقی بودن آن است.
او ادامه داد: دلیل دیگر مخالفان این است که ازدواج حریم خصوصی را سلب می‌کند و ازاین رو ازدواج را امر غیراخلاقی می‌دانند. موضوع دیگر این است که برای بهتر شدن زندگی ممکن است به امور غیراخلاقی دست زد و درنتیجه، آنها ازدواج را اخلاقاً ناروا می‌دانند. دلیل دیگر مخالفان فرزندآوری این است که معتقدند دنیای پیرامون ما سراسر درد و رنج است و فرزند نیز ناخواسته به این زندگیِ پردرد وارد شده و ازاین رو ازدواج را غیراخلاقی می‌دانند؛ ضمن اینکه این افراد عنوان می‌کنند که گاهی فرزندان مانعِ رشد پدر و مادر می‌شود و از این رو فرزندآوری را خلاف اخلاق برشمرده‌اند.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه برخی نیز دلایل روانشناختی در خصوص غیراخلاقی بودن امر ازدواج و فرزندآوری آورده‌اند، تأکید کرد: اگر دلایل این افرد درست باشد، اما کلیت را ثابت نمی‌کند، درواقع باید چنین گفت که اگرچه این مباحث درباره غیراخلاقی بودن ازدواج مطرح شده اما کلیت ندارند.
هادی سپس دلایل اخلاقی موافقان فرزندآوری را برشمرد و گفت:عده‌ای از موافقان از مباحث ذاتی ارزش فرزندآوری صحبت می‌کنند، یعنی فرزندآوری را دارای ارزش ذاتی می‌دانند که فیلسوفی به نام "کانت" نیز از همین گروه است و پیروان چنین اندیشه‌ای نیز به نظرات "کانت" استناد می‌کنند، ضمن اینکه از دیدگاه ملاصدرا نیز ارزش ذاتی انسان ثابت شده است.
سردبیر فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اخلاق کاربردی با بیان اینکه ارزش‌داشتنِ همه موجودات به واسطه انسان درک می‌شود، تصریح کرد: خداوند همه موجودات را برای انسان و انسان را برای خودش خلق کرده است.
او ادامه داد: در علم اخلاق، بحثی به نام نتیجه‌گرایی یا سودگرایی وجود دارد مانند این موضوع که موافقان ذاتی فرزندآوری، ایجاد آرامش روانی و شادی والدین یا تحقق انگیزه‌های والدین را ازجمله دلایل خود در موافقت با فرزندآوری آورده‌اند.
هادی گفت: فطری بودن فرزندآوری نیز یکی دیگر از دلایل موافقان اخلاقی بودن فرزندآوری است. همچنین آنها تأکید کرده‌اند که خداوند به ازدواج و فرزندآوری امر کرده و بنابراین آن امر اخلاقی دانسته‌اند؛ ضمن اینکه دلایل سیاسی و اجتماعی و اقتصادی نیز از دیگر دلایل موافقان فرزندآوری است. ازسوی دیگر این گروه اعتقاد دارند که فرزندآوری امری طبیعی است و طبیعی‌بودن نشان‌دهندۀ اخلاقی بودن آن است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: فرزندآوری گفتمان فرزندآوری استانی فرهنگی و هنری افزایش جمعیت استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی ورزشی استانی فرهنگی و هنری استانی سیاسی استانی علمی و آموزشی زنجان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی ورزشی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم ازدواج و فرزندآوری خانواده های مذهبی دلایل اخلاقی اخلاقی بودن خانواده ها سراج زاده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۷۲۰۵۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ائمه معصومین(ع) سرآمدان گفت‌وگو بودند/نباید به مقدسات توهین شود
به گزارش خبرنگار مهر، همایش بین‌المللی «اسلام؛ دین گفتگو و زندگی» با حضور حجت الاسلام و المسلمین رضا رمضانی دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) به عنوان مهمان ویژه، در شهر «سائوپائولو» در کشور برزیل، برگزار شد.
در این همایش نماینده وزارت دادگستری برزیل، نماینده کنفدراسیون کاردینال‌های این کشور، برخی از کشیش‌ها و شخصیت‌های مسیحی سائوپائولو، مسئولان سیاسی این شهر و ایالت سائوپائولو و جمعی از علما و مبلغان و شخصیت‌های دینی آمریکای جنوبی حضور داشتند و سخنرانان بر ضرورت گفت‌وگو بین ادیان و مذاهب، تاکید و نسبت به حضور حجت الاسلام و المسلمین رمضانی در این همایش ابراز خرسندی کردند.
ائمه معصومین (ع) سرآمدان گفت‌وگو و تبادل نظر
حجت الاسلام و المسلمین رمضانی، دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) در سخنانی در این همایش، با اشاره به اهمیت علم در نگاه شیعی اظهار کرد: علم، اساس هر خیر است، در مقابلش جهل و نادانی پایه هر شرّی خواهد بود و جهل اصل کل شرّ است. اگر انسان خودش را درست بشناسد، خدای خودش را هم خواهد شناخت. حضرت امیرالمومنین (ع) در روایتی فرمودند: «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ کانَ لِغَیْرِهِ أَعْرَفَ وَ مَنْ جَهِلَ نَفْسَهُ کانَ بِغَیْرِهِ أَجْهَلَ»؛ اگر انسان خودش را درست بشناسد، انسان‌های دیگر را هم درست خواهد شناخت و شناختش نسبت به دیگران بهتر می‌شود. اما وای بر جهل و نادانی! اولین نادانی، نادانی نسبت به خود است. هر کس نسبت به خودش نادان باشد، هم می‌لغزد و هم گمراه می‌شود. اگر انسان خودش گمراه شد، دیگران را هم گمراه می‌کند و نسبت به دیگران، جاهل‌تر و نادان‌تر خواهد بود. همه ما مأمور شدیم که خودمان را بشناسیم، «إعرِف نَفسَکَ». ارسطو در آکادمی خود نوشته بود: خود را بشناس، خودشناسی رمز رشد بشر است و باعث می‌شود که انسان احساسی نسبت به همه انسان‌ها، پیدا کند.
وی ادامه داد: حضرت امیرالمومنین (ع) مورد پذیرش همه مسلمانان است. شیعیان ایشان را امام می‌دانند و علمای اهل‌سنت هم حضرت امیرالمومنین (ع) را به عنوان خلیفه چهارم پذیرفته‌اند و قبول دارند. ایشان دارای ویژگی‌های برجسته‌ای هستند که یکی از آنها «عدالت» است. «جورج جرداق» نویسنده مشهور مسیحی لبنانی است که کتاب خیلی خوبی را در خصوص حضرت امیرالمومنین (ع) به نام «صوت العداله» در پنج جلد به نگارش درآورده و خلاصه این کتاب هم در یک جلد منتشر شده است. من پیشنهاد می‌کنم که این کتاب به زبان‌های اسپانیایی و پرتغالی ترجمه شود. جورج جرداق، عاشق و دلداده حضرت امیرالمومنین (ع) است و نسبت به ایشان عشق می‌ورزد.
دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) افزود: حضرت امیرالمومنین (ع) تعبیری دارند با این مضمون که مردمان دو دسته‌اند، گروهی برادر دینی تواند و گروهی در آفرینش با تو همانندند. به ما این طور یاد دادند که به مسیحیان یا یهودیان هم، برادر مسیحی یا یهودی بگوییم؛ یعنی ای کسانی که پیرو حضرت موسی یا حضرت عیسی هستید، رسول اکرم (ص) با همه آنها صحبت می‌کردند و برهان و منطق خود را ارائه می‌دادند. یک جایی خداوند به رسول اکرم (ص) می‌گوید: «قُلْ هاتُوا بُرْهانَکُمْ» شما هم منطق و حرف‌هایتان را بیاورید و با هم حرف بزنیم. حتی آن کسی که هیچ چیزی را هم قبول ندارد با او هم صحبت کن، «قُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ» و به آنها منطق خودت را بگو! دیالوگ این است. اگر منطق تو را درک نکردند و استدلال تو را نپذیرفتند و اصلاً تو را قبول نکردند، تو صبر کن نسبت به آن چیزهایی که به تو می‌گویند، «وَ اصْبِرْ عَلی ما یَقُولُونَ». اگر هم می‌خواهی آنها را ترک کنی، از آنان به نیکویی دوری کن، «وَٱهجُرۡهُمۡ هَجرٗا جَمِیلٗا».
حجت الاسلام و المسلمین رمضانی در ادامه، ائمه معصومین (ع) را سرآمدان گفت‌وگو دانست و تصریح کرد: امامان و رهبران دینی ما مثل امام صادق (ع) و امام رضا (ع)، با همه از جمله مسیحیان و زرتشتیان، صحبت می‌کردند. باید با هم حرف بزنیم و همدیگر را بفهمیم و درک کنیم و به یکدیگر احترام بگذاریم. اسلام، زندگی مسالمت‌آمیز را که در زبان عربی به آن «التعایش السلمی» گفته می‌شود، ترویج می‌کند. بشر باید در کنار همدیگر باشد. اسلام مدافع توسعه ارتباطات؛ اعم از ارتباط با خود، ارتباط با دیگران، ارتباط با خداوند و ارتباط با طبیعت است. اسلام تاکید دارد که طبیعت را از بین نبرید و آن را آلوده نکنید، اسلام نسبت به طبیعت این حرف را می‌زند تا چه برسد به انسان؛ تا چه برسد به حقوق حیوانات!
این استاد حوزه و دانشگاه اضافه کرد: برخی وقتی که بحث‌های حقوقی را مطرح می‌کنند می‌گویند که این بحث‌ها مربوط به صد سال یا صد و پنجاه سال پیش است، اما ما مدرک و سند داریم که هزار و دویست و پنجاه سال پیش رساله حقوق توسط امام سجاد (ع) با بیش از پنجاه حق، نوشته شد. در ده سالی که در مرکز اسلامی هامبورگ در آلمان بودم، این مبحث را به صورت مفصل، مطرح کردم، در آنجا بخشی از اعلامیه جهانی حقوق بشر را پذیرفتم و بخشی دیگر از آن را نقد کردم، حقوق اخلاقی را هم در آنجا مطرح کردم. روایت بسیار زیبایی از ائمه معصومین (ع) نسبت به طبیعت وجود دارد با این مضمون که اگر روزی جنگی با دشمنی داشتید، درختان سرزمین دشمن را قطع نکنید و نسوزانید، اینها محیط زیست است، آب آشامیدنی آنها را آلوده نکنید. هم در قرآن و هم در روایات به صورت مفصل در رابطه با محیط زیست، بحث شده است.
توهین به قرآن، توهین به بشریت است
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع) با اشاره به اهمیت گفت‌وگو اظهار کرد: تبادل نظر برای تعامل و جهت رسیدن به فهم مشترک است؛ برای رسیدن به آنچه که ادیان به آن تاکید می‌کردند؛ یعنی گوهر انسان. گوهر انسان، همان کرامت اوست که هیچ نژادپرستی‌ای در آن نیست. قبیله قریش در زمان مبعوث شدن پیامبر (ص) خود را برترین نژاد و قوم می‌دانست، اما رسول اکرم (ص) فرمودند: هیچ فرقی بین قریش و غیر قریش، هیچ فرقی بین سیاه و سفید و هیچ فرقی بین عرب و غیر عرب نیست. رسول اکرم (ص) به شدت با نژادپرستی مقابله می‌کردند و می‌گفتند که چرا سیاهان را برده خودتان قرار می‌دهید، آنها انسان هستند و دارای شرافت می‌باشند. پیامبر (ص) افراد سیاه‌پوستی همچون بلال حبشیِ بزرگ را مَحرم خود قرار دادند. پیامبران، معجزات متنوعی داشتند، اما بلال حبشی از رسول اکرم (ص) اصلاً معجزه نخواست، معجزه پیامبر (ص) برای بلال حبشی، همان کلمات رسول اکرم (ص) بود، زیبایی نهفته در این کلمات، معجزات رسول اکرم (ص) به شمار می‌رود. در کلام نبوی همه انسان‌ها؛ اعم از زن و مرد، کودک و جوان و پیر، شریف هستند.
وی ادامه داد: زندگی و حیات را باید به درستی معنا و تفسیر کنیم. در گفت‌وگوها باید به مشترکات میان انسان‌ها و آن چیزی که باعث رشد انسان می‌شود، پرداخته شود. ما ایمان تک تک انبیا، از آدم تا خاتم؛ اعم از حضرت نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی، حضرت عیسی و رسول اکرم (ص) را لازم و واجب می‌دانیم و هیچ فرقی بین آنها نمی‌گذاریم. حتی اگر جمله‌ای از حضرت عیسی برای ما نقل شود، برای ما حجت است و به آن عمل می‌کنیم؛ مثلاً کسی از حضرت عیسی پرسید که با چه کسانی همنشین شویم. او پاسخ دادند: کسی که شما را به یاد خدا می‌اندازد، کسی که به علم شما می‌افزاید، کسی که شما را به آخرت دعوت می‌کند و به یاد آخرت می‌اندازد. ما به کلام نقل شده از همه انبیای الهی عمل می‌کنیم و به آن معتقد هستیم، ما مؤمنیم و یک حریمی را قائل هستیم.
حجت الاسلام و المسلمین رمضانی با تاکید بر لزوم ممنوع بودن اهانت به پیامبران، اظهار داشت: به هیچ پیامبری نباید به بهانه آزادی بیان، اهانت شود، این خط قرمز برای بشر است. نباید به مقدسات توهین شود، بگذارید این مقدسات برای بشر باقی بماند. کتاب‌های آسمانی و پیامبران، مقدس هستند. وقتی که من در آلمان بودم، نامهای به پاپ نوشتم که او هم جواب آن نامه را داد. پاپ زمانی گفته بود که اگر کسی به مادرم توهین کند، من با او مقابله می‌کنم. من در آن نامه به پاپ نوشتم که این حرفی که زدی، حرف خیلی خوبی است، مادر برای هر کسی، مقدس و محترم است. اگر به پیامبران و مقدسات توهین صورت بگیرد، هیچ چیز دیگری در میان بشر باقی نمیماند و باید به همه پیامبران، احترام گذاشته شود. امروزه برخی به بهانه آزادی بیان، به پیامبران الهی توهین می‌کنند و قرآنِ مسلمانان را می‌سوزانند. در برخی از کشورهای اروپایی هم شاهد ساخت فیلم‌هایی برای اهانت به پیامبر اکرم (ص) هستیم. نباید قلوب بشریت را با این کارها، جریحه‌دار کرد. قرآن، کتاب انسان است و توهین به قرآن، توهین به کل بشریت، و توهین به پیامبر اکرم (ص) توهین به تمام بشر است. جامعه با اهانت، رشد نمی‌کند، بلکه رشد جامعه با اکرام و تکریم انسان و خردورزی است.
وی در ادامه، مأموریت انبیای الهی را بیرون آوردن بشر از زندگی حسی و مادی دانست و تصریح کرد: ما فقط برای این دنیا خلق نشدیم، چون همه ما یک روزی این دنیا را ترک خواهیم کرد. ترک این دنیا مساوی با فنا و نیستی نیست، بلکه زندگی در یک عالم وسیع‌تر است. اصلاً انسان برای فنا آفریده نشده، بلکه برای ابدیت آفریده شده و این دنیا هم یک دنیای گذراست. اگر این نگاه را به انسان داشته باشیم، تبیین ما نسبت به انسان خیلی متفاوت خواهد بود و آن را در صورتی خواهیم دانست که بدانیم نقش انسان کجاست و هیچ فرقی بین احساس مسئولیت منِ مسلمان نسبت به یک مسیحی، و احساس مسئولیت یک مسیحی نسبت به منِ مسلمان وجود نخواهد داشت. این احساس مسئولیت را ما نسبت به همدیگر خواهیم داشت.
* مسئولیت مسلمانان نسبت به تمام بشریت
دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع) اضافه کرد: روایتی از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است با این مضمون که: «مَنْ سَمِعَ رَجُلاً یُنادِی یا لَلْمُسْلِمِینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِم»؛ کسی که صدای انسانی را بشنود که فریاد می‌زند ای مسلمانان به دادم برسید و کمکم کنید، کسی که این فریاد را بشنود و پاسخ نگوید، مسلمان نیست. براساس این روایت، اگر یک غیرمسلمان اعم از مسیحی یا یهودی و حتی ملحد چون مورد ظلم قرار گرفته است، از یک مسلمان کمک بخواهد و آن مسلمان با این که می‌تواند، به آن غیرمسلمان جواب ندهد و وی را کمک نکند، او اصلاً مسلمان نیست. این نگاه به آخرت، مسئولیت انسان را توسعه می‌بخشد و نگاه او را به زندگی و حیات تغییر می‌دهد.
حجت الاسلام و المسلمین رمضانی افزود: خداوند در قرآن در آیه ۲۴ سوره انفال که علامه اقبال لاهوری به زیبایی به لحاظ جامعه‌شناسی درباره آن سخن گفته است، انسان‌ها را مورد خطاب قرار می‌دهد که: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَجِیبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاکُمْ لِما یُحْیِیکُمْ»؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، دعوت خدا و پیامبر را اجابت کنید هنگامی که شما را به سوی چیزی می‌خواند که شما را حیات می‌بخشد.
مراد این آیه، حیات حسی و مادی نیست، بلکه حیات عقلی است که یک زندگی توأم با منطق، عقل و وحی می‌باشد. خداوند در آیه ۱۰ سوره انبیا می‌فرماید: «لَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَیْکُمْ کِتَابًا فِیهِ ذِکْرُکُمْ ۖ أَفَلَا تَعْقِلُونَ»؛ ما بر شما کتابی نازل کردیم که وسیله تذکّر (و بیداری) شما در آن است! آیا نمی‌فهمید؟! براساس این آیه، خداوند قرآن را کتابی نازل کرده است که درباره انسان و عظمت انسان است؛ این که انسان، چه کسی است، چه چیزی بود و چه چیزی باید بشود. خداوند در برخی از آیات دیگر قرآن، خطاب به انسان می‌گوید که شما چیزی نبودید، خداوند در آیات دیگری می‌فرماید که شما چیز قابل ذکری نبودید. «هَلْ أَتَیٰ عَلَی الْإِنْسَانِ حِینٌ مِنَ الدَّهْرِ لَمْ یَکُنْ شَیْئًا مَذْکُورًا» آیا بر انسان روزگارانی نگذشت که چیزی لایق ذکر نبود؟ ولی شما به بی‌نهایت دعوت شدید و آن کسی که شما را دعوت کرده، خداست. «وَاللَّهُ یَدْعُو إِلَیٰ دَارِ السَّلَامِ»؛ یعنی خداوند شما را به دارالسلام؛ یعنی خانه صلح و امنیت دعوت می‌کند، لذا یکی از نامهای خداوند، «سلام» است.
وی، دنیا را به مسافرخانه‌ای تشبیه و تصریح کرد: این دنیا مسافرخانه است و همه ما مسافر هستیم، بعد از بیست یا سی سال ما هم به دیگران ملحق می‌شویم. حتی خداوند به پیامبرش می‌گوید: «إِنَّکَ مَیِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَیِّتُونَ»؛ یعنی شما از این دنیا می‌روید، اما شما برای ابدیت خلق شده‌اید. شما خلق نشدید که نیست گردید، بلکه شما خلق شدید که هست بمانید، نه برای رفتن، بلکه برای بودن خلق شدید. انبیای الهی، یک پله بالاتر آمدند و گفتند که باید از این عقل هم عبور کنید و باز هم رشد کنید و به شهود برسید، انسان شهودی، انسان عاشق است. انبیای الهی آمدند که انسان را دعوت، و عاقل و عاشق تربیت کنند. یعنی انسان هم عاقل و هم عاشق باشد. اگر انسان عاقل باشد، در جامعه، ظلم و بی‌عدالتی خواهد بود؟ آیا زنان بی‌گناه کشته می‌شوند؟ این که انسان عاشق شود و به انسان‌های دیگر عشق بورزد مهم است.
* آمریکای لاتین؛ الگوی دیالوگ در جهان
دیبرکل مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) در بخش دیگری از سخنان خود از ابراز خرسندی از حضور نماینده دادگستری برزیل در همایش «اسلام؛ دین گفت‌وگو و زندگی» اظهار داشت: من از این که معاون وزیر دادگستری برزیل در این همایش حضور دارد، خوشحال شدم. ایشان در جایگاهی است که باید با میزان عدل و عدالت، رفتار کند. حرف تمام پیامبران الهی این است که همه انسان‌ها در همه جا باید بر پایه عدالت رفتار کنند و هر حقی به صاحب حق برسد. من در مقاله‌ای می‌خواندم که امروز بیش از یک میلیارد کودک در جهان از سو تغذیه، رنج می‌برند. اگر عدالت باشد، دیگر سو تغذیه در دنیا وجود نخواهد داشت. اگر عدالت باشد، محبت و عقلانیت در بین بشر خواهد بود، عدالت دعوت همه انبیای الهی است. خداوند در قرآن می‌فرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ»؛ ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب (آسمانی) و میزان (شناسایی حقّ از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند. لذا همه باید به سمت صلح برپایه عدالت و با میزان عدل برویم و در گفت‌وگوها به این نکته توجه داشته باشیم و حرکتمان را به این سمت جهت بدهیم.
وی ادامه داد: رهبران دینی، عالمان و اندیشمندان دینی، امروزه نقش مهمی را برای تحقق صلح برپایه عدل دارند. ما عالمان و دانشمندان باید حامل صلح، امنیت، مدارا، عشق به بشر و محبت به بشر باشیم و هیچ قومی را بر قوم دیگر ترجیح ندهیم و هیچ تفاوتی را بین سیاه و سفید قائل نباشیم. همان گونه که پیامبران ما مثل حضرت عیسی، با همان نگاهی که برادران مسیحی دارند، به حواریون احترام می‌گذاشت و پای آنها را می‌شست، همان تواضع باید میان حاکمان و میان عالمان وجود داشته باشد. با اضلاع عدالت، معنویت، محبت، امنیت، مدارا و عقلانیت، ما می‌توانیم در همین دنیا، بهشت را درست کنیم. سازنده بهشت خود ما بشر هستیم و در روز قیامت، ما مهمان همان بهشتی هستیم که خودمان ساخته‌ایم.
آیت الله رمضانی خاطر نشان کرد: خیلی خوشحال شدم که در این همایش، حضور پیدا کردم. ظرفیتی که در آمریکای لاتین به لحاظ گفت‌وگوی بین ادیان دیدم، می‌تواند الگویی برای دنیا باشد. از این که دولت برزیل به این همایش توجه داشت و نمایندگانی را فرستاد، قدردانی می‌کنم. هر مسلمانی در هر کشوری از دنیا که زندگی می‌کند، باید به قانون آن کشور احترام بگذارد. پیام من این است که گفت‌وگو یک امر ضروری بین ادیان برای توجه به گوهر انسان است. گوهر انسان همان کرامت است و برای رسیدن به کرامت، باید عدالت و عقلانیت و معنویت باشد تا بشر طعم عدالت و آزادی را بچشد و بتوانیم به دست خودمان، بهشت را در همین دنیا بسازیم.
* تقدیر از شخصیت‌های اسلامی و مسیحی فعال
حجت‌الاسلام والمسلمین «طالب حسین خزرجی»، مؤسس مرکز اسلامی برزیل در بخش دیگری از این همایش با اشاره به فعالیت‌های این مرکز اظهار کرد: در گذشته به شدت در زمینه منابع اسلامی به زبان پرتغالی، فقر وجود داشت، اما مرکز اسلامی برزیل پس از تأسیس، کتاب‌های مرجع در زمینه علوم اسلامی مختلف را به زبان پرتغالی ترجمه کرد و بزرگ‌ترین دانشنامه در زمینه معارف اهل‌بیت (ع) به این زبان را پایه‌گذاری کرد. تعداد کتاب‌های ترجمه شده توسط مرکز اسلامی برزیل به زبان پرتغالی به صد و پنجاه کتاب می‌رسد که ۷۰ کتاب از آن، چاپ شده است. از ابتدای آغاز به کار پایگاه اینترنتی مرکز اسلامی برزیل، بیش از ده میلیون نفر از این پایگاه بازدید کرده‌اند. این مرکز محصولات فکری و فرهنگی خود را در بیش از صد مؤسسه و کتابخانه در داخل و خارج از برزیل توزیع می‌کند و مرکز اسلامی برزیل به منبع مورد اعتمادی برای دانشجویان و پژوهشگران و محققان تبدیل شده است.
نماینده وزارت دادگستری برزیل نیز در این همایش در سخنانی به بیان اهمیت وجود عدالت در یک جامعه پرداخت. نماینده فدراسیون کاردینال‌های برزیل نیز در سخنانی در خصوص اهمیت گفت‌وگو و جایگاه آن در پیشرفت زندگی جوامع و نیز اهمیت توجه به این مسئله، سخنانی ایراد کرد.
در بخش پایانی همایش بین‌المللی «اسلام، دین گفتگو و زندگی» از برخی از شخصیت‌های اسلامی و مسیحی فعال تقدیر به عمل آمد.
کد خبر 6090039
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند